Aan de afzetkant wordt het spannend
De oorlog in de Oekraïne heeft volgens Stefan Loos van Loos Plants een grotere invloed op de ontwikkeling van de tuinbouw dan corona had. Vooral aan de afzetkant wordt het spannend. Lees hier hoe hij daarop inspeelt in zijn bedrijfsvoering.
Hoe heeft jullie bedrijf zich in de afgelopen 2,5 jaar ontwikkeld?
Tot een half jaar geleden liep het – ondanks de coronacrisis – goed door bij ons en bij onze eindklanten. Sinds de oorlog in de Oekraïne is dat heel anders. Aan de ene kant stijgen onze kosten gigantisch en aan de andere kant valt de handel stil. Onze klanten nemen in de daghandel zo’n 50% minder af dan voorgaande jaren en op de gereserveerde contracten worden de ordervolumes naar beneden bijgesteld. De verkoop in de winkels blijft te veel achter, vooral in het tuingoed. De vraag naar hortensia is in het seizoen redelijk stabiel gebleven, maar ook die wordt nu minder. Het is bijzonder lastig om de producten die we op deze manier overhouden, te verkopen: we zijn daarin volledig afhankelijk van de veilingklok.
Hoe gaan jullie om met de huidige energiecrisis? Welke impact heeft dat nu op jullie bedrijfsvoering? En welke impact heeft het op de lange termijn?
Qua investeringen zijn we heel terughoudend nu. Het is moeilijk te voorspellen hoe de kosten en de afzetmarkt zich verder gaan ontwikkelen. Dat baart wel zorgen, de ontwikkelingen gaan een gevaarlijke kant op voor de tuinbouw, een crisis is niet ver weg meer.
Hebben jullie stappen ondernomen om het energieverbruik te verminderen?
In de kerststerrentijd – tot december vorig jaar – hebben we de kas nog op hetzelfde klimaat gehouden, vanaf januari hebben we de temperatuur naar beneden geschroefd. Kerststerren zijn onze meest intensieve teelt, de andere teelten zijn zogenaamde koude teelten. Die producten doen het ook in een minder warme kas goed, ze doen er alleen langer over om te groeien. Dat betekent dat we met die producten later op de markt komen; in overleg met onze klanten hebben we gelukkig de afgesproken leverdata iets naar achter kunnen schuiven. Door kouder te telen, hebben we tot nu toe 50% minder energie verbruikt dan vorig jaar, ook mede dankzij de zachte winter.
Hoe heeft jullie afzetmarkt zich ontwikkeld – en wat verwachten jullie van de nabije toekomst?
Aan de afzetkant wordt het spannend, ik voorzie hier grotere problemen. De markt valt te veel stil, de vraag is er even niet, vooral die naar de tuinplanten. Het is moeilijk te voorspellen hoe dat zich verder gaat ontwikkelen, dat is echt afhankelijk van hoe diep de recessie wordt. We maken in de tuinbouw uiteindelijk luxeproducten die consumenten eerder laten staan dan andere producten. We zullen ons moeten beraden op ons assortiment en meer in gaan zetten op sterke producten waarvan de vraag redelijk stabiel blijft, zoals de hortensia.
Wat verwachten jullie van de gemeente – wat is jullie boodschap voor de nieuwe gemeenteraad en voor het nieuwe college?
Iedereen in de tuinbouw wil graag verduurzamen, maar dat kost veel geld en op dit moment wordt dat niet betaald uit de markt. Ga als politiek daarom in gesprek met ondernemers en bezoek de verschillende tuinbouwgebieden. Kijk goed welke gebieden toekomst hebben en voor welke gebieden andere bestemmingen mogelijk zijn. Veel bedrijven doen een pas op de plaats en het is zonde als er gebieden zijn die verloederen of te veel versnipperen.